Kıbrıs emlak sektöründe vergi sıkıntısı günden güne büyüyor. Özellikle ev sahipleri ile kiracılar arasındaki anlaşmalar yeniden mercek altına alınıyor. İşte binlerce ev sahibini ilgilendiren gelişmenin detayları.
özlem Çimendal
Emlak sektörü çıldırdı. Konut ve işyerleri sahipleri talebin çok konutun az olmasını fırsat bilerek, kiracılara fahiş fiyat aralıklarına ev ve iş yeri kiralarken, devlet ise kaçırılan vergiler nedeniyle her yıl biraz daha fazla zarara sokuluyor.
Bazı emlakçılar ise her yıl artan öğrenci sayısı nedeniyle ev sahiplerinin isteklerinin de daha sertleştiğine ve fahiş kira bedelleri istenmesinin yanı sıra yıllık ödemelerin de revaçta olduğu bilgisini verdi.
Ederlerinden çok yüksek fiyatlara kiralanan konut ve işyerlerinin Gelir ve Vergi Dairesi’ne ödemekte zorunlu oldukları vergi ise çoğu konut sahibi tarafından gereğince yerine getirilmiyor. Konu ile ilgili Yeni Bakış’a açıklamalarda bulunan Gelir ve Vergi Dairesi Müdürü özdemir Kalkanlı ise, KKTC’deki kirada olan ev ve işyerlerinin denetimin birtakım otokontrol yöntemleri ile denetlenmesinin yanı sıra fiziki denetleme yöntemi de kullanıldığını ancak yine de yeterli gelmediğini kaydetti. Kalkanlı, çok yakında hayat bulacak olan yeni bir yazılım programı ile KKTC’deki tüm vergi sisteminin online veri tabanında toplanacağını, tapu dairesi ile Elektrik Kurumu işbirliği ile ülkedeki tüm kirada olan konut ve işyerlerinin tespitin kolaylıkla sağlanacağını dile getirdi. Kalkanlı böylelikle vergi kaçırarak, devleti her yıl biraz daha fazla zarar uğratan konut ve işyeri sahiplerinin tespitin yapılacağını kaydetti.
“Kiralık konut ve işyerlerine fiziki denetim yapılıyor”
Gelir ve Vergi Dairesi Müdürü özdemir Kalkanlı, kiralık konut ve işyerleri için sürekli fiziki denetim yaptıklarını kaydetti. Bir diğer oto kontrol yöntemi için muhaceret izinleri ve çalışma izinleri yenilemede ev kontratının istenmesi olduğunun da altını çizen Kalkanlı, ellerinden geldiğince kiralık konut ve işyerlerinin vergi denetiminin sağlıklı işleyişi için çaba sarf ettiklerini dile getirdi.
Kontratı Vergi Dairesi’nden onaylı istemeyen kiracı tercih ediliyor
Konut sahiplerinin kiracının öğrenci ya da çalışma izinli olması durumunda evin Gelir ve Vergi Dairesi’nden onaylı olmasını istemesi durumunda, ev sahiplerinin bu isteği yerine getirmeyerek, evi bu talepleri istemeyenlere kiralaması ve kiracının mağdur durumuna düşmesi hakkında da açıklamalarda bulunan Kalkanlı, henüz bu aşamada bir kontrol mekanizmasının kurulamadığından bahsetti.
Bazı kiracılar kontrata izinsiz ekleme yaparak ikamet izni almaya çalışıyor
Kalkanlı, tüm bu sorunların yanı sıra bazı öğrencilerin evrak sahteciliğine de giderek kontratlara ev sahiplerinden izinsiz kendilerinin isim ekleme çıkarma işlemleri yaparak ikamet izni almaya çalıştıklarından da bahsederek, kiralık konut ve işyerlerindeki sorunların çok yönlü olduğuna işaret etti.
“Bazı ev sahipleri kirayı düşük gösteriyor”
Bazı ev sahiplerinin vergiden tasarruf etmek için konutlarının kiralarını kontratlarda düşük gösterdiğini de tespit ettiklerini ifade eden Kalkanlı, “Bazı ev sahipleri evlerini düşük fiyattan gösteriyor ve biz daha sonradan yaptığımız denetimlerde bunun daha yüksek bir bedelle kiralanmış olduğunu görüyoruz. Bu durumda aradaki farkı cezasıyla birlikte talep ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“Kıb-Tek’ten saatlerin kimin üzerine olduğu noktasında yardım alıyoruz”
Elektrik Kurumu’ndan da zaman zaman yardım aldıklarını dile getiren Kalkanlı, “Kurumdan elektrik sayaçlarının kimin adına olduğuna dair bilgi alarak, kiralık konutların tespitini yapmaya çalışıyoruz” dedi.
Vergisi ödenmeyen yüksek kira bedelli daireler kiracıyı da mağdur ediyor
Konut sahiplerini kiraladıkları ev ve işyerlerinin Gelir ve Vergi Dairesi’ne kaydını yaptırmadan vergi ödemeden kaçınması ve kiracıların mağdur olması noktasında şu anda var olan yöntemin fiziki denetleme yöntemi olduğunun altını çizen Kalkanlı, “Şu anda yapabildiğimiz fiziki denetleme yöntemidir. Konut ve işyerlerinin daireye kaydının yapılmaması ve vergilerinin ödenmemesi nedeniyle kiracılar da mağdur olmaktadır” dedi.
Gelir ve Vergi’de yeni yazılım programı hayata geçiyor
Gelir ve Vergi Dairesi olarak yeni bir yazılım programının hayata geçmesini beklediklerini de dile getiren Kalkanlı, “Yeni bir yazılım programı üzerinde çalışılıyor. Mağusa, Güzelyurt, Girne ve Lefkoşa’daki dairlerimizde altyapı çalışmaları sümektedir. Yıl sonuna kadar bu yeni yazılım programının hayat bulmasını bekliyoruz. Bu program sayesinde Tapu Dairesi ile de işbirliği yaparak, kimin hangi mal sahibinin adında kaç daire ve emlak bulunduğunu takip edebileceğiz” şeklinde konuştu.
İşlemler online veri tabanında toplanacak
KKTC’de tüm vergi işlemleri ile ilgili yeni bir yazılım programı geliştirildiğini ifade eden Kalkanlı, işlemlerin artık bu veri tabanı üzerinden online de yapılabileceğini kaydetti. KKTC genelindeki şubelerde altyapı çalışmalarının fiili olarak devam ettiğini yazılım programının da yüzde 70 oranında tamamlandığını söyleyen Kalkanlı, yılsonuna kadar yeni sistemin hayata geçeceğini belirtti.
öZLEM ÇİMENDAL – YENİBAKIŞ
En güncel haberlere erişmek için mail listemize abone olun
